تفاوت زبان های برنامه نویسی با زبان های اسکریپت نویسی

اگر در خصوص زبان های اسکریپ نویسی یک سرچ کنید مشخص می شود که بیشتر تعاریف به صورت انگلیسی عنوان شده و شاید برای افرادی که آشنایی خاصی با این زبان ها ندارند کمی دشوار بنظر برسد. امروز قصد داریم تفاوت زبان های برنامه نویسی با زبان های script را به شیوه ای بسیار ساده و در قالب مثال های مختلف عنوان نماییم و مزایا و معایب هر یک را بررسی کنیم.

مثال ساده ای از تفاوت زبان های برنامه نویسی با زبان های script

فرض کنید با زبان c یک برنامه ساده مثلا ماشین حساب نوشته اید که قرار است تنها دو عدد را به عنوان ورودی بگیرد و و چهار عمل اصلی جمع، تفریق، ضرب و تقسیم را انجام دهد. در نهایت نیز نتیجه بر روی مانیتور نمایش داده شود.  حال فرض کنید این ماشین حساب به شرکتی فروخته شود و آن شرکت بخواهد یک سری عملیات مهندسی بر روی آن انجام دهد به عنوان مثال مساحت یک دایره حساب شود. در این شرایط نیاز به وارد نمودن عددها به صورت دستی بوده و برای هر یک از محاسبات به صورت جداگانه باید عمل نمود. حال فرض کنید شرکت از شما می خواهد یک کاربرد دیگر به این ماشین حساب اضافه نمایید!

درست حدس زدید در واقع در این شرایط شما باید برای هر تغییر از ابتدا شروع به کدنویسی از صفر نمایید. تا به اینجای کار حرکت تنها در قالب برنامه نویسی بوده است. راه حل چیست؟ بخش بعد تفاوت زبان های برنامه نویسی با زبان های اسکریپ نویسی را در قالب یک راه حل برای مشکل قبلی عنوان می نماید.

تاثیر زبان های script

راه حل مشکل عنوان شده در بخش قبل می تواند به سادگی پیدا شود. می توان کاری نمود که شرکت ها بتوانند با یک زبان بسیار ساده (فرض بر این است که در شرکت برنامه نویس حرفه ای وجود ندارد) که به زبان انسان بسیار نزدیک است یک سری دستورات و توابع مورد نیاز خود را به برنامه نوشته شده اضافه نمایند، مبرهن است که این روال نیاز به دانش برنامه نویسی خاصی ندارد. حال موضوع دیگری دیده می شود. اینکه برنامه نوشته شده کامپایل شده است و قطعا فایل اجرایی exe تولید شده که هیچ کس نمی تواند به آن تابعی اضافه نماید! چاره چیست؟

حال می توان به قدرت اعجاب انگیز اسکریپ نویسی پی برد.

تعریف زبان های script

زبان های script زبان هایی با سطح بالا بوده که تشابه زیادی با زبان های برنامه نویسی معمولی دارند اما می توانند مستقیما به زبان ماشین کامپایل شوند. مشخص است که زبان های اسکریپ نویسی به تنهایی کاربردی نداشته و نیاز به برنامه از قبل نوشته شده می باشد و این زبان تنها بر روی آن برنامه سوار می شود و به این ترتیب نرم افزار واسط دستوری تمامی تغییرات اعمال می شود.

یکی از برنامه های بسیار رایج برای زبان های script نرم افزار Maya می باشد در این برنامه یک زبان های اسکریپ نویسی به اسم mel وجود دارد که اجازه می دهد یک سری از دستورات و توابع به زبان c نوشته شود. به عنوان مثال در سورس کد C یک تابع وجود دارد که وظیفه ایجاد نور را به عهده دارد، در این شرایط چون این برنامه از قبل کامپایل شده است دسترسی به تابع آن ممکن نمی باشد، در این وضعیت زبان Mel تابع مورد نظر را از درون کدهای C بیرون می کشد و باعث ایجاد نور می شود.

یکی قوی ترین زبان های script پایتون بوده و از طریق نرم افزارهای واسط می تواند کارهای مختلفی انجام دهد. علاوه بر پایتون یک سری از زبان های دیگر از قبیل perl، java script، php و ... نیز از دسته زبان های script محسوب می شوند.

ویژگی زبان های script

زبان های script بسیار سطح بالا هستند و در واقع به زبان انسان بسیار نزدیک می باشند. با استفاده از این زبان ها می توان برنامه هایی که قبلا نوشته شده است را کامپایل نمود و همینطور یک سری قابلیت ها به انها اضافه کرد. در این روش دیگر نیاز به تغییر کدهای اولیه نمی باشد. موضوع را در قالبی مثل ماشین حساب شفاف سازی می کنیم. در برنامه ماشین حساب زمانی که از زبان های script استفاه شود در ابتدا یک پنجره باز شده و کاربر می تواند در آن کد بنویسد. در maya چنین فضایی بسیار دیده می شود. متوجه شدیم که زبان های اسکریپ نویسی در واقع یک زبان برنامه نویسی است که قابلیت سوار شدن به برنامه های کامپایل شده را دارد. زبان های اسکریپ نویسی یک سری توابع و دستورات داخل آن را بیرون از برنامه اجرا می نماید. با استفاده از زبان های اسکریپ نویسی در برنامه ماشین حساب دیگر نیاز به اعمال هر عمل اصلی مانند ضرب و تقسیم و مساحت گیری نبوده و تنها با وارد نمودن عدد می توان به نتیجه دلخواه دست یافت.

مزایا و معایب زبان های script نسبت به زبان های برنامه نویسی

در ابتدا مزایای زبان های script را بررسی می نماییم. این زبان اجازه می دهد یک سری از ابزارهای نرم افزار توسط کاربر بدون نیاز به تغییر در سورس ارتقا یابد و همینطور کامپایل مجدد بدون ایراد صورت می پذیرد. زبان های اسکریپ نویسی نسبت به زبان های برنامه نویسی بسیار ساده تر است. می توان از زبان های اسکریپ نویسی برای برنامه های مختلف استفاده نمود. سرعت پایین زبان های اسکریپ نویسی یکی از معایب آن محسوب می شود زیرا نیاز به صدا زدن یک سری توابع به صورت غیر مستقیم می باشد و عموما سورس کدهای استفاده شده در زبان های script برای همه قابل رویت بوده و می توانند از آن استفاده نمایند.